Een aantal jaar geleden stond de voedingswereld (figuurlijk) op z’n kop, omdat het Vlaams Instituut Gezond Leven de voedingsdriehoek (letterlijk) op z’n kop zette. Al sinds 1997 biedt de figuur een handige leidraad voor een gezond voedingspatroon, maar sinds dat jaar (Google werd opgericht in 1997!) is er natuurlijk wel wat veranderd. Sojaproducten raakten meer ingeburgerd, net als het besef dat we niet alleen aan onszelf kunnen denken wanneer we voedingskeuzes maken, maar ook het effect op het milieu in rekening moeten brengen. Enter de nieuwe voedingsdriehoek. We overlopen de belangrijkste veranderingen.
De voedingsdriehoek op z’n kop
De verandering die het meest in het oog springt, is natuurlijk het feit dat we van een piramide (het oude model) naar een omgekeerde driehoek zijn geëvolueerd. Bovenaan staan nu de goeie dingen waar we beter meer van nemen, en onderaan de dingen die we beter met mate eten en drinken. In die aanpak en positieve kijk op eten kan ik me wel vinden.
Bye porties, hello kleurcodes
Ten tweede vind je in de nieuwe voedingsdriehoek geen aanbevelingen meer rond porties, maar alleen nog kleuren (groen, lichtgroen en oranje). Ikzelf was ook nooit te vinden voor vaste portiegroottes voor kindjes. Je baby wordt geboren met de natuurlijke reflex om te stoppen met drinken als hij genoeg heeft, en zelf heb je toch ook niet elke dag precies evenveel honger? De nieuwe voedingsdriehoek reflecteert het groeiende besef dat hoeveelheden heel persoonlijk én situatiegebonden zijn. Op dagen dat je meer op je bureaustoel zit dan wat anders heb je natuurlijk minder voedsel nodig dan wanneer je tijdens het weekend met het gezin een fikse boswandeling maakt.
Het ene eiwit is het andere niet
Verder houdt de voedingsdriehoek vandaag rekening met de aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie om minder rood en bewerkt vlees te eten, en vaker voor plantaardig te kiezen. Concreet staan in de nieuwe figuur de verschillende bronnen van eiwit (van vlees en vis tot peulvruchten) niet meer op één hoopje. En terecht, want ze hebben natuurlijk een compleet verschillend effect – zowel op het milieu als op je gezondheid.
Gezonde vetten: check
Tot slot moest je in de oude voedingsdriehoek al goed zoeken om noten terug te vinden, terwijl je er in de geüpdatete versie echt niet naast kunt kijken. Ook voor kinderen zijn gezonde vetten uit onder meer noten of notenpasta, maar evengoed uit koudgeperste, plantaardige oliën, zaden en af en toe echte boter een must. Gezonde vetten voorzien je kleintje van energie, essentiële vetzuren en vetoplosbare vitaminen. Lijnzaad-, walnoot- en koolzaad(olie) en noten- en zadenpasta’s met onder meer walnoten zijn bovendien een belangrijke bron van omega 3.
Kanttekeningen bij de nieuwe voedingsdriehoek
Toch bleef (en blijf) ik nog wat op mijn honger zitten. Zo besteedt de nieuwe voedingsdriehoek nog te weinig aandacht aan de kwaliteit van voeding. Niet elke appel is namelijk gelijk, en de ene plantaardige olie is de andere niet. En hoewel het aspect duurzaamheid deels vervat zit in de aansporing om meer plantaardig te eten, krijgt de gezondheid van onze planeet voor mij nog niet genoeg aandacht. In mei 2021 maakte het Instituut al wel een inhaalbeweging, met zeven extra aanbevelingen voor een gezond én milieuverantwoord voedingspatroon:
1. Drink meer kraantjeswater.
2. Eet meer seizoensgebonden groenten en fruit, vul de helft van je bord met groenten en probeer bij minstens twee maaltijden groenten te eten.
3. Kies vaker voor peulvruchten, volle granen en noten.
4. Eet minder vlees.
5. Eet en drink zo weinig mogelijk lege calorieën.
6. Vermijd voedselverspilling.
7. Eet niet meer dan je lichaam nodig heeft.
just. in het topje van de nieuwe voedingsdriehoek
Met de groenteschijfjes van just. maak ik het jou en je kindje makkelijker om meer groenten te eten. Deze lekkere optie voor de lunch, het avondeten of als tussendoortje bevat namelijk 65 tot 80% groenten en volkoren granen, een gezond zoutgehalte en geen suiker. Lekker én donkergroen dus, om in de kleurcode van de nieuwe voedingsdriehoek te spreken.
Geniet ervan!
